Nguyên tắc 90/10

“10% của cuộc sống được hình thành bởi những việc xảy ra đối với bạn và 90% của cuộc sống được quyết định bởi thái độ, phản ứng của bạn đối với những sự việc xảy ra với mình”.

- Festinger -

NGUYÊN TẮC 90/10 

Điều này sẽ làm thay đổi cuộc đời bạn 

(hoặc ít nhất, cách thức bạn phản ứng lại với các tình huống)

Nguyên tắc này là gì?

10% cuộc sống được hình thành do điều đang xảy ra cho bạn 

90% cuộc sống được quyết định bởi cách thức bạn phản ứng ra sao.

Hay nói một cách khác, 10% những sự việc xảy ra trong đời là bạn không thể thay đổi được nhưng 90% còn lại là phụ thuộc ở bạn.

Điều này có ý nghĩa gì ?

Thật ra chúng ta không kiểm soát được quá 10% điều đang xảy đến cho chúng ta. Chúng ta không thể cho dừng chiếc xe đang bị hỏng máy.

Máy bay đến trễ làm rối lịch trình của chúng ta.

Một tài xế có thể chạy đâm ngang trước đầu xe chúng ta.

Chúng ta không thể kiểm soát trên 10% điều này.90% còn lại thì khác hẵn.

Bạn quyết định 90% còn lại đó.

Bằng cách nào !..Bằng phản ứng của bạn, bạn không thể kiểm soát đèn đỏ. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát phản ứng của bạn khi phải chờ đèn đỏ.

Bạn không thể ngăn ngừa người khác lừa dối bạn. Nhưng

bạn có thể kiểm soát cách mà bạn phản ứng với sự dối lừa.

Chúng ta hãy lấy một thí dụ…

Một buổi sáng, sau khi tỉnh dậy, Festinger đi rửa mặt và tiện tay tháo chiếc đồng hồ đắt tiền của mình để bên cạnh bồn rửa mặt. Vợ anh sợ đồng hồ bị nước làm ướt nên đem nó đặt lên bàn ăn. Con trai họ đến bàn ăn lấy bánh mỳ, không may làm chiếc đồng hồ rơi xuống đất và hỏng mất.

Festinger rất thích chiếc đồng hồ đó, anh không kiểm soát được cảm xúc nên đã mắng con một trận ầm ĩ rồi hằm hằm mặt quay qua mắng cả vợ. Vợ anh nói rằng vì sợ nước làm ướt đồng hồ nên mới làm vậy. Festinger gân cổ gào lên nói đó là chiếc đồng hồ không thấm nước.

Thế là 2 người cãi nhau kịch liệt. Vì tức giận nên Festinger cũng không thèm ăn bữa sáng, lái xe trực tiếp tới công ty, khi sắp tới công ty thì chợt nhớ ra mình quên cặp, vì vậy vội vàng trở về nhà. Nhưng trong nhà chẳng có ai, vợ thì đi làm, con thì đi học, chìa khóa của Festinger lại để ở trong cặp thành ra không vào được nhà nên chỉ còn cách gọi điện thoại cho vợ.

Cô vợ vì vội vã về nhà nên đã đâm phải sạp hoa quả bên đường. Chủ sạp không cho cô đi, bắt cô phải bồi thường. Cô buộc phải bỏ ra một khoản tiền mới được đi.

Lấy được giấy tờ, Festinger đến công ty trễ giờ, bị cấp trên phê bình một trận gay gắt. Khỏi phải nói tâm trạng anh tệ cỡ nào. Trước khi tan giờ làm, vì một việc nhỏ mà anh lại cãi nhau với đồng nghiệp một trận nữa.

Vợ Festinger vì hôm đó phải về đưa chìa khóa cho chồng mà mất giải thưởng chuyên cần cả tháng, trong khi con trai anh hôm đó tham gia giải bóng chày, cậu bé vốn hy vọng sẽ giành giải quán quân, không ngờ vì tâm trạng không tốt nên đã bị loại ngay từ vòng một.

Tại sao Festinger đã có một ngày tồi tệ như thế?

A. Có phải do vợ gây nên ?

B. Có phải do con trai gây nên?

C. Có phải do cấp trên gây nên?

D. Có phải do chính anh ta gây nên?

Câu trả lời ở đây chính là D 

 Festinger không thể kiểm soát điều đã xảy ra với chiếc đồng hồ. Và cái cách mà anh đã phản ứng sau đó chính là nguyên nhân cho một ngày tồi tệ của cả gia đình anh ta.

Trong câu chuyện được lấy làm ví dụ này, chiếc đồng hồ bị vỡ là 10% không thể kiểm soát được trong cuộc sống và tất cả những chuyện xảy ra sau đó thuộc về 90% những việc nằm trong sự điều khiển của chúng ta.

Người ta không thể kiểm soát 10% lúc đầu, nhưng hoàn toàn có thể dựa vào tâm thái và hành vi của mình để quyết định 90% còn lại. 

Hãy thử nghĩ xem, nếu như sau khi 10% kia xảy ra, Festinger phản ứng khác so với những gì anh đã làm, ví dụ anh sẽ an ủi con trai:

“Đừng quá lo lắng, con trai, đồng hồ vỡ rồi cũng không sao, bố mang đi sửa là được”, có lẽ con trai anh sẽ vui vẻ, vợ anh cũng vui, bản thân anh cũng không bị rơi vào trạng thái giận dữ ngay đầu giờ sáng...và những việc tồi tệ sau đó sẽ không liên tiếp xảy ra : anh sẽ không quên chiếc cặp, không trễ giờ làm, không bị phê bình.... vợ anh cũng không tuột mất giải thưởng, không mất tiền bồi thường... và con trai họ có thể đã dành được thứ hạng cao ở môn bóng chày...

Lưu ý sự khác nhau giữa hai kịch bản trên đây :

- Cả hai bắt đầu giống nhau.

- Cả hai kết thúc khác nhau.

Tại sao như thế?

Có thể thấy, bạn không thể kiểm soát được 10% những gì xảy ra ở trước nhưng hoàn toàn có thể dùng thái độ và hành vi của mình quyết định 90% sự việc phía sau.

Sau đây là một vài cách để áp dụng nguyên tắc 90/10.

Nếu một ai đó nói điều không hay về bạn, đừng biến mình thành miếng bọt biển hút nước.

Hãy để cho cuộc tấn công trôi đi như nước trên tấm kính.

Bạn không nên để cho những lời bình phẩm tiêu cực tác động đến bạn.

Hãy phản ứng một cách thích hợp và điều đó sẽ không làm hỏng ngày làm việc của bạn.

Một phản ứng sai lầm có thể dẫn đến việc làm mất một người bạn, 

Giận dữ hoặc căng thẳng chỉ làm cho sự việc tồi tệ hơn 

Bạn phản ứng thế nào nếu ai đó chạy cắt ngang qua trước xe bạn?

Bạn có mất bình tĩnh không? Hãy đập mạnh vào tay lái ( một người bạn của tôi đã làm tay lái bị hỏng như thế)

Bạn có chửi rủa không? Áp huyết của bạn có tăng vùn vụt không?

...

Hãy nhớ đến nguyên tắc 90/10 

Bạn được báo cho biết bạn mất việc, tại sao bạn mất ngủ và tức tối? Điều đó đã xẩy ra rồi -  Hãy dùng năng lượng và thời gian lo lắng, oán hận để đi tìm một công việc mới hay hơn. Máy bay đến trễ - Nó làm hỏng kế hoạch trong ngày của bạn.Tại sao bạn ném sự thất vọng của bạn lên nhân viên phục vụ chuyến bay? Cô ta đâu kiểm soát được điều gì đang xẩy ra - Hãy dùng thời gian để làm quen với hành khách bên cạnh bạn.

Tại sao căng thẳng? - Điều đó sẽ làm cho tình hình trở nên tồi tệ thêm.

Bây giờ bạn biết nguyên tắc 90/10

Hãy áp dụng nó rồi bạn sẽ kinh ngạc với những kết quả.Bạn sẽ không đánh mất gì nếu bạn thử áp dụng nó.

Nguyên tắc 90/10 thật khó tin. Rất ít người biết và áp dụng nguyên tắc này.

Kết quả?

Bạn sẽ thấy điều khác biệt nhờ chính bản thân bạn.

Rất nhiều người đã tự biến cuộc sống của họ và người thân thành tồi tệ một cách không đáng chính từ những phản ứng tiêu cực như vậy. Bạn cần hiểu và áp dụng nguyên tắc 90/10 - Nó sẽ làm thay đổi cuộc đời bạn.

……Hãy đón nhận nó….

Nó cho chúng ta thấy một quy luật thú vị của cuộc sống đó là : Tất cả những gì chúng ta làm, cho, nói hoặc suy nghĩ... giống như một boomerang. Nó sẽ quay trở  lại với chúng ta. Nếu chúng ta muốn nhận, chúng ta cần học cách cho trước đã…Có thể chúng ta sẽ kết thúc với hai bàn tay trắng, nhưng trái tim chúng ta sẽ tràn đầy tình yêu…

Và những ai yêu cuộc sống đều có được cái cảm giác sâu đậm đó trong tâm hồn họ….

Stephen Covey

* Stephen Richards Covey  là một nhà giáo dục, nhà văn, nhà kinh doanh và diễn giả của Mỹ, ông được biết đến với cuốn sách nổi tiếng 7 thói quen của người thành đạt (The Seven Habits of Highly Effective People) cuốn sách gối đầu giường của các nhà lãnh đạo cũng như các tỉ phú thế giới. S.R. Covey từng ở trong danh sách một trong 25 người Mỹ có ảnh hưởng nhất vào năm 1996 do tạp chí Time bầu chọn. Ông luôn nhấn mạnh sự chân thật, chính trực, tin cậy, nhân ái, tinh thần cống hiến và sự tôn trọng là những giá trị cốt lõi làm nên người thành đạt.