Điều gì sẽ xẩy ra ...

ĐIỀU GÌ SẼ XẨY RA ...

Một Ukraine do Điện Kremlin kiểm soát sẽ thay đổi hoàn toàn châu Âu.

Mùa hè năm 2015, khi Nga tham gia cuộc nội chiến ở Syria, họ đã gây chấn động cho Mỹ và các đối tác. Vì thất vọng, Tổng thống Barack Obama khi đó tuyên bố rằng Syria sẽ trở thành một “vũng lầy” đối với Nga và Tổng thống Putin. Syria sẽ là Việt Nam của Nga, hay Afghanistan của Putin, một sai lầm đáng tiếc mà cuối cùng sẽ phản lại lợi ích của Nga.

Nhưng Syria đã không là vũng lầy đối với Putin. Nga đã thay đổi cục diện cuộc chiến, cứu Tổng thống Syria Bashar al-Assad khỏi thất bại nhãn tiền, và sau đó biến lực lượng quân sự thành đòn bẩy ngoại giao. Họ giữ cho chi phí và thương vong ở mức chấp nhận được, và giờ đây, Nga trở thành tiếng nói không thể bị bỏ qua ở Syria. Không có một dàn xếp ngoại giao nào. Thay vào đó, Moscow đã gây dựng được tầm ảnh hưởng lớn hơn trong khu vực, trải rộng từ Israel đến Libya, và tìm được đối tác trung thành – Assad – cho việc phát huy sức mạnh của Nga. Ở Syria, điều mà chính quyền Obama và các đồng minh không lường trước được là khả năng sự can thiệp của Nga sẽ thành công.

Mùa đông năm 2021–22, Mỹ và châu Âu một lần nữa dự đoán về cuộc can thiệp quân sự lớn của Nga, lần này là ở Ukraine. Và một lần nữa, nhiều nhà phân tích đưa ra cảnh báo về những hậu quả thảm khốc đối với kẻ xâm lược. Ngày 11/02, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh phụ trách châu Âu James Cleverly dự đoán rằng một cuộc chiến quy mô lớn hơn ở Ukraine “sẽ trở thành một vũng lầy” cho người Nga. Nếu đặt vào trong một phân tích chi phí-lợi ích, thì cái giá của một cuộc chiến toàn diện ở Ukraine sẽ là rất cao đối với Điện Kremlin, và sẽ kéo theo đổ máu đáng kể. Mỹ cũng ước tính sẽ có khoảng 50.000 thương vong dân sự.

Một cuộc chiến có thể gây nguy hiểm cho nền kinh tế Nga và khiến nước này bị lên án và cô lập. Đồng thời, nó có thể đưa quân đội NATO đến gần biên giới của Nga, buộc quân Nga phải chiến đấu với quân kháng chiến Ukraine trong nhiều năm tới. Theo quan điểm này, Nga sẽ bị mắc kẹt trong một thảm họa do chính họ tạo ra.

Tuy nhiên, phân tích chi phí-lợi ích của Putin dường như lại ủng hộ việc thay đổi hiện trạng châu Âu. Giới lãnh đạo Nga đang chấp nhận nhiều rủi ro hơn, và bên cạnh những vấn đề chính trị thường nhật, Putin đang thực hiện một sứ mệnh lịch sử là củng cố đòn bẩy của Nga ở Ukraine (như đã làm ở Belarus và Kazakhstan). Theo Moscow, một chiến thắng ở Ukraine có thể nằm trong tầm tay. 

Nếu tính toán của Điện Kremlin là đúng, như kết quả ở Syria, thì Mỹ và châu Âu cũng nên chuẩn bị cho một tình huống không-phải-vũng-lầy. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu Nga thắng ở Ukraine?

Nếu Nga giành được quyền kiểm soát Ukraine hoặc tìm cách gây mất ổn định trên quy mô lớn, một kỷ nguyên mới sẽ mở ra cho Mỹ và châu Âu. Các nhà lãnh đạo Mỹ và châu Âu sẽ phải đối mặt với thách thức kép trong việc cân nhắc lại vấn đề an ninh châu Âu và cố gắng để không bị cuốn vào một cuộc chiến lớn hơn với Nga. Tất cả các bên sẽ phải xem xét tiềm năng sử dụng vũ khí hạt nhân trong cuộc đối đầu trực tiếp. Hai nhiệm vụ - Mạnh mẽ bảo vệ hòa bình châu Âu và thận trọng tránh leo thang quân sự với Nga sẽ không nhất thiết phải tương thích với nhau. Mỹ và các đồng minh có thể sẽ nhận ra mình chưa được chuẩn bị kỹ lưỡng cho nhiệm vụ thiết lập một trật tự an ninh mới ở châu Âu, do hậu quả từ các hành động quân sự của Nga ở Ukraine.

... 

Nguyễn Thị Kim Phụng dịch Việt

Nguồn: Liana Fix và Michael Kimmage, “What if Russia Wins?”, Foreign Affairs, 18/02/2022.

 

 

https://zingnews.vn/ukraine-bi-bo-lai-mot-minh-truoc-nga-post1298663.html