" Thở một hơi dài và tập trung tư tưởng nơi câu niệm Phật
Hãy tập làm điều này cho thành thói quen "
- Ajahn Chah -
ĐỐI MẶT VỚI NHỮNG KHỔ ĐAU TRONG CUỘC ĐỜI
Ðức Phật đã thường xuyên nhắc nhở các đệ tử rằng:
“Tất cả những gì theo duyên khởi cũng đều theo duyên diệt”. Hôm nay thầy không
đem đến những gì về vật chất cho con, mà chỉ đem đến những lời dạy của Ðức
Phật. Con phải hiểu rằng ngay Đức Phật với phước huệ vô biên cũng không thể
tránh được cái chết. Khi Phật đến tuổi già ngài đã buông bỏ cái xác thân già
yếu và những gánh nặng của nó. Bây giờ con cũng phải tập bằng lòng với những
tháng năm con đã ở trong thân xác này. Con phải cảm thấy rằng như vậy là cũng
đủ rồi. Con có thể so sánh thân như những vật gia dụng đã dùng đến lâu năm–
những ly tách, đĩa bàn v.v… Khi con mới có chúng, trông chúng thật là sạch sẽ
và bóng láng, nhưng bây giờ, sau một thời gian dài đã dùng lâu, chúng bắt đầu
mờ xấu đi. Có cái đã vỡ rồi, có cái thì mất đi, và những cái còn lại cũng tàn
tạ dần, chúng không giữ mãi được hình dạng cũ, và đó là bản chất của chúng.
Thân của con cũng như vậy – nó thường xuyên thay đổi
ngay từ ngày con chào đời, trải qua tuổi thơ ấu và thiếu niên, cho đến tuổi già
hiện nay. Con phải chấp nhận điều đó. Phật đã nói rằng những duyên hợp, dù là
duyên hợp trong tâm thân hay ở ngoài, đều là vô ngã, bản chất của nó là luôn
luôn thay đổi. Khối thịt đang nằm đây suy hoại chính là sự thật. Phật dạy rằng
bản chất của thân là như vậy, sanh ra , già yếu đi, mang bệnh rồi chết, không
thể nào khác hơn được. Ðó là một sự thật lớn mà con đang gặp phải đây. Hãy nhìn
thân xác mình với trí tuệ và nhận thức được sự thật đó. Ngay cả khi nhà con đang
bị đe dọa bởi bão lụt hay lửa cháy , dù hiểm nguy ấy có đến cỡ nào, cũng chỉ
cho nó ảnh hưởng đến cái nhà thôi. Nếu có bão lụt, đừng để nó ngập lụt tâm
mình.
Nếu có lửa cháy, đừng để cho lửa cháy tâm mình, mà
chỉ cháy nhà thôi, chỉ những gì bên ngoài mình mới bị ngập lụt và cháy thôi.
Hãy để tâm buông xả khỏi những ràng buộc. Thời điểm đã đến rồi. Con đã sống một
thời gian lâu dài. Mắt con đã thấy được nhiều hình sắc, tai con đã nghe bao
nhiêu là âm thanh, con đã có bao nhiêu là kinh nghiệm trong đời. Và chúng chỉ
là thế thôi – chỉ là những kinh nghiệm. Con đã ăn biết bao nhiêu của ngon vật
lạ, và tất cả những vị ngon đó chỉ là vị ngon, thế thôi. Những vị dở cũng chỉ
là những vị dở, thế thôi. Nếu mắt có thấy một bóng hình đẹp, thì đó cũng chỉ là
một bóng hình đẹp, thế thôi. Một hình dạng xấu cũng chỉ là một hình dạng xấu.
Tai có nghe những âm thanh hấp dẫn, du dương thì cũng chỉ là như thế, không có
gì hơn. Một âm thanh khúc mắc, chói tai thì cũng chỉ là một âm thanh thế thôi.
Ðức Phật dạy rằng mọi chúng sinh dù là người hay là thú , dù giàu hay nghèo,
già hay trẻ, không ai là có thể tồn tại lâu dài mãi mãi trong một tình trạng ,
mọi thứ đều sẽ phải thay đổi và xa rời đi. Ðó là một sự thật sống mà chúng ta
chẳng thể nào sửa đổi được.
Nhưng điều chúng ta có thể làm được là quán tưởng về
tâm và thân này để thấy sự vô ngã của nó, để thấy rằng chúng không phải là “ta”
hay “của ta”. Chúng chỉ là những thực tại tạm thời. Cũng như cái nhà này, nó là
chỉ của con trên danh nghĩa, con không thể đem nó theo đi đâu được. Cũng như
những tài sản, những của cải này và gia đình thân quyến – tất cả cũng chỉ là
của con trên danh nghĩa, họ không thực sự thuộc về con, họ thuộc về thiên
nhiên. Chân lý này không phải chỉ áp dụng cho riêng con, tất cả mọi người đều
phải chịu như vậy, kể cả Phật và những vị đệ tử đã giác ngộ của ngài. Nhưng họ
khác biệt chúng ta ở một điểm, đó là họ nhìn mọi việc theo đúng sự thực của
chúng, họ thấy rằng nó là như vậy, và không thể nào khác hơn được. Như vậy
chúng ta phải quán chiếu trên thân này, từ gót chân lên đến đỉnh đầu và rồi lại
trở xuống chân . Hãy nhìn lại thân mình xem, ta thấy những gì? Có cái gì tự nó
là thanh tịnh không? Có thấy có chất gì trường tồn không? Thân xác này thường
xuyên suy hoại dần và Phật dạy rằng nó không thuộc về chúng ta. Nhưng đó là cái
lẽ tự nhiên, vì tất cả mọi hiện tượng do duyên hợp đều phải thay đổi.
Ðiều làm ta đau khổ không phải là thân này, mà chính
là sự suy nghĩ sai lầm. Khi ta nhìn điều phải một cách sai trái, thế nào cũng
có sự lầm lạc. Xem như nước trên giòng sông. Nước chảy xuôi xuống từ nguồn, nó
không bao giờ chảy ngược, bản chất nó là như vậy. Nếu có một người nào đó đứng
trên bờ sông nhìn giòng nước chảy mà lại điên rồ muốn nó chảy ngược lại, thì
hắn sẽ phải chịu đau khổ. Có làm gì đi nữa, tâm hắn cũng phải khó chịu vì sự
suy nghĩ sai lạc này. Hắn sẽ cảm thấy không vui vì quan niệm muốn nước chảy
ngược lại của hắn. Nếu có chánh kiến, hắn sẽ thấy là nước tất yếu sẽ phải chảy
xuôi từ nguồn và khi hắn không nhận thức và chấp nhận được điều đó, hắn sẽ còn phải
chịu những bực bội và bất an. Giòng nước chảy xuôi từ nguồn cũng ví như thân
xác. Thân xác con đã có thời trẻ trung, bây giờ nó già đi và đang tiến dần đến
cái chết. Ðừng mơ ước điều gì khác hơn. Ðó không phải là điều chúng ta có khả
năng sửa đổi được. Ðức Phật dạy chúng ta phải thấy rõ như vậy và xả bỏ đi những
ràng buộc. Hãy an trú nơi tâm niệm buông xả này dù cho con có cảm thấy mệt mỏi,
kiệt sức.
Thở một hơi dài và tập trung tư tưởng nơi câu niệm
phật. Hãy tập làm điều này cho thành thói quen. Càng mệt mỏi lại càng phải
chuyên chú tập trung tư tưởng để có thể đương đầu với những cảm giác đau đớn
dâng lên. Khi bắt đầu thấy mệt, hãy ngừng ngay những vọng tưởng, để tâm trí tập
trung vào hơi thở. Hãy chuyên chú niệm Phật trong tâm. Xả bỏ đi những vấn đề
bên ngoài. Ðừng vướng mắc vào những suy tư về con cái, bà con thân thuộc, đừng
bám víu vào bất cứ một cái gì. Hãy buông xả, nhiếp tâm theo dõi vào hơi thở cho
đến khi tâm càng lúc càng trở nên tinh tế hơn, những cảm thọ mờ dần và chỉ còn
lại một trạng thái tỉnh thức và sáng suốt. Khi đó những cảm giác đau đớn dâng
lên sẽ tự lắng xuống dần. Khi tiễn biệt một người thân, chúng ta đi ra nhìn
theo cho đến khi khuất bóng rồi mới trở vào trong nhà. Chúng ta cũng theo dõi
hơi thở như vậy, Nếu hơi thở thô phù, ta biết đó là thô phù, hơi thở vi tế, ta
biết đó là vi tế. Cho đến lúc hơi thở càng ngày càng nhẹ đi, chúng ta vẫn tiếp
tục theo dõi trong khi giữ cho tâm mình được tỉnh táo . Dần dần tâm sẽ không
nhận thức về hơi thở nữa mà ở trong một trạng thái tỉnh thức hoàn toàn. Cái đó
gọi là “tri kiến Phật”.
Sự tỉnh thức và sáng suốt trong tâm ta ấy gọi là
“Phật”, chỉ cho tính giác ngộ, linh mẫn, trí huệ. Khi chúng ta đạt tới đó, ta
sẽ thấy rằng tâm và Phật cũng là một. Vậy con hãy buông xả, quên đi hết mọi sự
để chỉ còn sự hiểu biết sáng suốt trong tâm. Ðừng bị mê hoặc nếu có những ảo
giác hay âm thanh. Hãy xả bỏ chúng đi, đừng ôm ấp bất cứ điều gì. Ðừng lo lắng
về quá khứ hay tương lai, hãy để tâm tĩnh lặng và con sẽ đạt được trạng thái
của tính “không” trong đó không có tiến hay thoái, không có sự ngừng lại, không
có gì để bám víu hay ràng buộc vào. Tại sao? Vì không còn có bản ngã, không còn
cái “tôi” hay “của tôi”. Tất cả đều đã tan biến đi rồi. Thực hiện được Pháp,
con đường đưa đến sự giải thoát khỏi vòng sanh tử, là một việc chúng ta phải tự
mình làm. Vậy hãy tiếp tục buông xả và tìm hiểu được lý Ðạo. Ðừng lo lắng gì về
gia đình của con nữa. Bây giờ họ đang như thế, nhưng tương lai rồi họ cũng như
con thôi.
Không ai trên thế giới này là có thể trốn thoát được
số phận đó. Ðức Phật đã dạy chúng ta là phải buông bỏ hết mọi sự giả hợp không
thật trên thế gian này. Nếu con buông bỏ được, con sẽ thấy được chân lý. Ngay
cả khi con đang thấy mình suy nghĩ cũng không sao cả, miễn sao con biết suy
nghĩ với trí tuệ, đừng có những ý tưởng si mê. Nếu nghĩ về con cái hãy nghĩ đến
chúng trong sự hiểu biết, không phải trong sự mù quáng ngu si. Tâm con hướng về
đâu, hãy nghĩ đến điều đó và hiểu rõ nó, biết rõ thực chất của nó như thế nào.
Nếu con có trí tuệ hiểu biết về một điều gì con có thể buông bỏ một cách dễ
dàng và không còn đau khổ. Tâm của con sẽ trong sáng, an lạc, và vững chắc vì
không bị phân tán. Còn ngay bây giờ thì con phải nương về hơi thở để làm phương
tiện trợ giúp cho con.
Ðây là việc con phải làm, không ai khác làm thế
được. Ðể người khác làm những việc của họ. Con có những việc và trách nhiệm của
riêng con và con không cần ôm lấy những trách nhiệm của người khác. Buông bỏ
được, tâm trí con sẽ được yên ổn. Trách nhiệm duy nhất của con bây giờ là
chuyên chú vào tâm mình và tìm cách làm cho nó được an bình. Hãy để những việc
khác cho người khác lo. Sắc, thanh, hương, vị – để lại cho người khác lo. Nếu
có bất cứ cái gì khởi lên, lo sợ hay đau đớn hay sự lo lắng về một điều gì đó,
hãy nói với nó rằng: “Ðừng có làm rộn tôi. Tôi không còn can dự gì nữa.” Hãy tự
nhủ như vậy cho đến khi con thấy được Pháp. Pháp có nghĩa là gì? Tất cả mọi sự
đều có thể gọi là pháp. Không có cái gì mà không có pháp trong đó cả. Như vậy
cái gì là “thế gian”? Thế gian chính là trạng thái tinh thần bị khích động.
“Người này sẽ làm gì? Người kia sẽ làm gì? Họ sẽ xoay sở như thế nào đây?” Tất
cả những điều đó là “thế gian”. Ngay cả một khởi niệm lo sợ về cái chết hay sự
đau đớn cũng là thế gian. Hãy buông bỏ thế gian đi! Thế gian chỉ là thế gian
vậy thôi. Nếu để nó xâm chiếm vào trong ý thức, tâm trí con sẽ trở nên tối tăm
và không còn nhận thấy được chính nó nữa. Vì vậy mỗi khi có khởi niệm, hãy nói
rằng:”Ðây không phải là việc để tôi phải bận tâm. Nó là vô thường, không đem
lại sự thỏa mãn và trống rỗng”.
Nghĩ rằng mình muốn được sống lâu dài sẽ làm cho ta
đau khổ. Nhưng nghĩ rằng mình muốn chết thật mau chóng, đó cũng là sự đau khổ.
Những nhân duyên không thuộc về chúng ta, chúng đi theo những luật lệ tự nhiên
của chúng. Ta không thể làm được gì với tình trạng thân thể của mình. Ta có thể
làm đẹp nó một chút, làm cho nó sạch sẽ và trông hấp dẫn trong một thời gian,
như những cô gái môi son má phấn và chải chuốt móng tay , nhưng khi tuổi già
đến , tất cả mọi người đều ở trong một tình trạng như nhau. Ðó là điều ta phải
chấp nhận với thân vô thường này, ta không thể làm gì khác được. Nhưng đối với
tâm trí, ta có thể cải thiện và đưa nó đến chân mỹ được. Ai cũng có thể xây
được một căn nhà bằng gạch đá và gỗ, nhưng Ðức Phật dạy rằng ngôi nhà như vậy
không phải là nhà đích thực của ta, nó chỉ là của ta trên danh nghĩa. Nó là căn
nhà thế gian và nó sẽ đi theo con đường của thế gian. Ngôi nhà đích thực của ta
là sự an bình trong tâm. Một ngôi nhà bằng vật liệu vật chất ở ngoài có thể đẹp
đẽ đấy nhưng không đem lại sự an bình. Ta phải lo âu nhiều thứ về nó, hết viêc
này đến việc kia phải nghĩ đến. Vì thế ta nói rằng đó không phải là mái nhà
đích thực của ta, nó ở ngoài ta, sớm muộn gì ta cũng sẽ phải bỏ nó lại. Ðó
không phải là một nơi ta có thể ở mãi được vì nó không thực sự thuộc về ta, nó
là một phần của thế gian này.
Thân của ta cũng như vậy, ta tưởng rằng nó là ta, là
“tôi” và “của tôi”, nhưng thực sự nó không phải như vậy , nó cũng chỉ là một
ngôi nhà thế gian khác mà thôi. Thân của con đã trải qua diễn tiến tự nhiên của
nó từ lúc mới sanh ra cho đến bây giờ, nay nó đã già và bệnh hoạn, con không
thể ngăn cấm điều đó được, đó là cái lẽ tự nhiên phải như vậy. Khi con nhận
thấy thân con người phải già đi và chết, con sẽ tìm được sức mạnh và nghị lực.
Dù con có muốn thân này tiếp tục sống và kéo dài tuổi thọ đến đâu, nó cũng
không làm như vậy được. Ðức Phật nói: Anicca vata sankhara Uppadavayadhammino
Upajjjhitva nirujjhanti Tesam vupasamo sukho. Chữ sankhara (samskara) tiếng
Phạn nói đến cái thân ngũ uẩn này. Thân ngũ uẩn là vô thường và bất định, vừa
được hình thành xong chúng lại biến đi, vừa khởi lên chúng đã qua mất. Xem như
hơi thở, chúng vừa vào , lại phải ra ngay, đó là cái lẽ tự nhiên phải như vậy.
Hít vào và thở ra là phải luân phiên với nhau, phải có sự thay đổi như vậy.
Thân ngũ uẩn tồn tại qua sự thay đổi.
Thử nghĩ xem, ta có thể thở ra mà không thở vào được
không? Nếu như vậy ta có thấy tốt hơn gì không? Hay ta có thể nào chỉ có hít
vào được không? Chúng ta muốn mọi vật đều thường tồn nhưng không thể nào như
thế được. Một khi hơi thở đã vào trong, nó lại phải ra ngay, và khi nó ra rồi
nó lại phải trở vào và đó là điều tự nhiên thôi, có phải không? Một khi đã sinh
ra chúng ta sẽ phải già đi, phải mang bệnh tật và rồi chết đi, đó cũng là điều
hoàn toàn tự nhiên bình thường. Ðó là bởi vì thân ngũ uẩn đã làm xong việc của
nó, bởi vì hơi thở ra thở vào phải luân phiên như vậy, nên nhân loại mới còn
tồn tại đến ngày nay. Ngay khi chúng ta vừa sinh ra, chúng ta đã bắt đầu chết.
Sự sinh và tử của chúng ta chỉ là một. Cũng giống như cái cây: khi có rễ, tức
phải có cành. Khi có cành lá, tức phải có rễ. Không thể nào có cái này mà không
có cái kia. Thật là khôi hài khi con người ta mỗi khi đối diện với cái chết là
đau đớn khổ sở đến mất hồn và sợ hãi, buồn rầu, trong khi lại sung sướng vui
mừng khi có người được sinh ra. Tôi nghĩ là nếu chúng ta muốn khóc, hãy khóc
khi có người sinh ra. Vì thực sự ra : sinh tức là tử, mà tử tức là sinh, rễ là
cành, mà cành cũng là rễ. Nếu ta cần phải khóc, hãy khóc ngay cái rễ, khóc ở
nơi sự sinh ra. Hãy nhìn kỹ xem: nếu không có sinh, làm sao có tử. Con có hiểu
được điều này không? Ðừng nghĩ ngợi gì nhiều. Chỉ biết là, “Mọi sự đều phải như
vậy”.
Hiện tại không ai có thể giúp được con, gia đình con
hay của cải của con không có thể làm cho con được. Chỉ có chính niệm, sự tỉnh
thức mới có thể giúp con được lúc này. Vậy đừng có ngần ngại gì nữa. Hãy buông
bỏ hết đi. Dù cho con có không buông bỏ, mọi sự cũng bỏ con mà đi. Con không
thấy sao, trên thân thể con những bộ phận khác nhau đang dần dần suy thoái đi.
Tóc con ngày nào còn đen nhánh và dầy, nay đã rụng đi. Nó đang bỏ con đi. Mắt
con khi xưa sáng và mạnh mẽ, bây giờ mờ yếu đi. Khi những bộ phận đã kiệt lực
rồi, chúng sẽ rời bỏ đi; đây không phải là nhà của chúng. Khi con còn là một
đứa trẻ, răng con chắc và khỏe; giờ đây chúng lung lay; có thể con còn có răng
giả nữa. Mắt, tai, mũi, lưỡi – tất cả mọi thứ đều sẵn sàng ra đi bởi vì đây
không phải là nhà của chúng. Con không thể xem thân ngũ uẩn này như nhà của con
mãi mãi được, con chỉ có thể ở trong đó một thời gian ngắn và rồi lại ra đi.
Cũng giống như một người ở thuê đang cố canh giữ
ngôi nhà bé nhỏ của mình với con mắt đang mờ yếu dần. Răng hắn không còn tốt
nữa, tai hắn cũng lãng đi, thân hắn không còn mạnh khỏe, và mọi thứ đang xa rời
đi dần. Vậy con không cần phải lo lắng gì hết bởi vì đây không phải là nhà thật
của con, đây chỉ là chỗ trú ẩn tạm thời. Tất cả những gì đang hiện hữu đây rồi
sẽ không còn nữa. Nhìn thân thể của con xem. Có cái gì là còn được hình dạng xa
xưa của nó không? Da con có mịn như ngày nào, tóc con có xanh như thời ấy
không? Không có gì còn nguyên như cũ cả. Nhưng bản chất của mọi sự là phải như
vậy. Khi đã đến lúc chung cuộc, những duyên hợp phải tan rã đi. Ta không thể
nào tin cậy vào thế giới này được – đó chỉ là một vòng xoay vô tận của những
xao động và phiền não, của lạc thú và niềm đau. An lạc không có ở nơi đây. Khi
chúng ta không có ngôi nhà đích thực , chúng ta là những lữ khách lang thang
không mục đích, nay đây mai đó, dừng chân một nơi được ít lâu rồi lại ra đi.
Khi ta còn chưa trở về nhà thực sự của mình , chúng ta sẽ còn cảm thấy bất an
dù ta có đang làm gì chăng nữa, cũng như một người rời bỏ quê hương làng xóm để
tha phương cầu thực. Chỉ khi nào hắn ta trở về lại nhà rồi mới có thể thảnh thơi
và yên tâm được.
Trên thế giới này không đâu là có sự an bình thực
sự.
Người nghèo không được yên ổn, kẻ giàu sang cũng
vậy. Người lớn không thấy an lạc, trẻ con cũng không an tâm, người ít học không
thấy sung sướng, người học nhiều cũng vậy. Không có sự an lạc ở đâu cả. Và đó
là bản chất của thế giới này. Người không có tiền của đau khổ, nhưng người
nhiều tiền cũng vậy. Trẻ con, người lớn, người già, tất cả đều đau khổ. Cái khổ
của tuổi già, cái khổ của tuổi trẻ, cái khổ của sự giàu sang, và cái khổ của sự
nghèo khó – nơi đâu cũng chỉ có sự đau khổ. Cái thân của con đang nằm đây đau
yếu và cái tâm đang biết đến sự đau yếu đó của con đều gọi là pháp (dharma).
Những gì không hình tướng như tư tưởng, cảm thọ, được gọi là namadharma. Cái
thân đang đau yếu bệnh hoạn được gọi là rupadharma. Cái vật chất là pháp và cái
không vật chất cũng là pháp.
Như vậy chúng ta sống với pháp, sống trong pháp, và
chính chúng ta là pháp. Thật sự ra không có một bản thể nào ở đâu cả, mà chỉ có
những pháp liên tục khởi lên rồi diệt đi, vì bản chất chúng là như vậy. Trong
mỗi giây mỗi phút chúng ta đều đang trải qua sự sanh và tử của mình. Mọi sự đều
phải là như vậy.*
Ajahn Chah
Lưu Ly
dịch
Từ “Introduction
to The Buddha and his Teachings”
* Ảnh : Ðaị sư Ajahn Chah
*Ajahn Chah (có nơi phiên
âm là Achaan Chaa) (1918-1992) là một vị cao tăng Thái Lan nổi tiếng về pháp
Thiền thuộc Phật giáo Nguyên Thủy. Ajahn là tiếng Thái Lan, dựa theo tiếng Phạn
là Acariya (A xà lê), có nghĩa là “thầy, sư” . Ðại đức sinh trưởng trong
một gia đình khá giả tại miền đông bắc Thái Lan, và thọ giới Tỳ kheo năm 20
tuổi. Ðại đức theo học nhiều thầy, trong đó có Ajahn Mun là vị tăng Thái lan
nổi tiếng trong thế kỷ này. Ðây là lối tu theo truyền thống khổ hạnh của hạnh
du tăng đầu đà (dhutanga),theo đó các vị tăng chỉ sống trong rừng chứ không ở
chùa tại các đô thị., các vị chỉ lập một chỗ sơ sài để tu hành, mà không làm
những công việc khác như: cúng lễ, dạy học, nghiên cứu kinh điển. Họ xa lánh
các nơi đông đúc vì muốn để hết thời giờ vào việc hành Thiền một cách toàn vẹn
và nghiêm chỉnh. Sau nhiều năm di chuyển trong rừng, tu theo pháp khổ
hạnh, đại đức trở về gần vùng nơi sanh trưởng và sống tại một khu rừng rậm,
không có người ở, chỉ có nhiều hổ, rắn. Nhưng sau một thời gian thì nhiều người
biết và đến xin thụ huấn nên dần dà trở thành chùa Wat Pah Pong, gồm nhiều nhà
nhỏ rải rác quanh đó. Sau đó tại Thái Lan hàng trăm chùa theo pháp Thiền
của đại đức đã được thành hình do các đệ tử của đại đức dựng lập. Ðại đức đã đi
thuyết pháp tại Anh, Mỹ và Gia nã đại. Một số rất đông người Tây phương đã đến
Wat Pah Pong thụ huấn và nhiều người đã thành Tăng và trở về nước tiếp tục
truyền bá Phật pháp. Chùa lớn nhất tại ngoại quốc ở tại Chihurst (1979) và
Amaravati (1984), Anh quốc, với vị tăng gốc Mỹ Ajahn Sumedho trụ trì. Ngoài ra
còn có trung tâm Dhammaloka và thiền viện Bodhinyana tại Tây Úc, và các thiền
viện khác ở Thụy Sỹ, Tân tây Lan, v.v.
Ðại đức có lối giảng dạy giản dị, chân thực khi ông nói chuyện với
một nữ đệ tử già yếu đang sắp chết.Bằng một giọng trầm tĩnh sâu xa, đại sư nhắc
lại cho bà nghe về lý vô thường, và dạy những phương tiện để đối phó với những
đau khổ: “Thở một hơi dài và tập trung tư tưởng nơi câu niệm Phật. Hãy tập làm
điều này cho thành thói quen” , dùng những câu nói có năng lực tốt lành diệu
dụng để bảo vệ tâm trí khỏi những khởi niệm về trạng thái đau khổ của một người
đang nằm trên giường bệnh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét